Bạn từng nghe thấy tiếng nói, tiếng nhạc hay âm thanh lạ dù không có ai phát ra âm thanh đó? Đây không phải là chuyện hiếm gặp. Nhiều người cho biết họ nghe thấy âm thanh “văng vẳng” trong đầu, đặc biệt khi ở một mình hoặc lúc yên tĩnh. Đây có thể là dấu hiệu của một hiện tượng gọi là ảo thính (auditory hallucinations).
Vậy âm thanh đó đến từ đâu? Là thật hay chỉ là cảm giác? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về hiện tượng này.
Ảo thính là gì?
Ảo thính là hiện tượng nghe thấy âm thanh không thực sự tồn tại bên ngoài môi trường. Những âm thanh này có thể là:
Tiếng nói (của người lạ hoặc quen thuộc)
Tiếng nhạc
Tiếng ồn, chuông reo, tiếng gõ cửa…
Tiếng thì thầm hoặc gọi tên
Người nghe vẫn tin rằng những âm thanh đó là thật, dù người khác không nghe thấy gì cả.
Ảo thính – Âm thanh từ bên trong não?
Theo các nhà khoa học, hiện tượng ảo thính xảy ra khi não bộ tự “tạo ra” âm thanh, thường do sự rối loạn trong việc xử lý thông tin thính giác. Tức là, âm thanh đến từ bên trong não, không phải do tai nghe thấy từ môi trường bên ngoài.
Một số vùng trong não liên quan đến ngôn ngữ và âm thanh có thể hoạt động bất thường, khiến người bệnh có cảm giác như đang thật sự nghe âm thanh nào đó.
Nguyên nhân gây ảo thính
Ảo thính có thể do nhiều nguyên nhân gây ra:
1. Suy giảm thính lực
Người lớn tuổi hoặc người bị lãng tai thường gặp hiện tượng này. Khi tai không còn tiếp nhận đủ âm thanh từ bên ngoài, não có xu hướng “tự tạo” âm thanh để bù đắp, gây ra ảo thính.
Đây còn được gọi là “hội chứng tai ảo thanh” (musical ear syndrome) – phổ biến ở người đeo máy trợ thính hoặc suy giảm thính lực nặng.
2. Căng thẳng, lo âu kéo dài
Áp lực tâm lý, stress, mất ngủ hoặc rối loạn lo âu có thể khiến não bị kích thích quá mức và phát sinh ảo thính.
3. Rối loạn thần kinh hoặc tâm thần
Một số bệnh lý như tâm thần phân liệt, trầm cảm nặng, rối loạn lưỡng cực… có thể gây ra các ảo giác thính giác nghiêm trọng.
4. Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc an thần, chống trầm cảm, thuốc điều trị Parkinson… có thể gây ra ảo thính như một tác dụng phụ.
Ảo thính có nguy hiểm không?
Không phải mọi trường hợp ảo thính đều nguy hiểm. Nếu ảo thính không thường xuyên, không ảnh hưởng đến sinh hoạt hoặc gây hoảng loạn thì có thể chỉ là hiện tượng tạm thời do căng thẳng hoặc suy giảm thính lực.
Tuy nhiên, nếu bạn:
Nghe tiếng nói thường xuyên, rõ ràng như thật
Cảm thấy bị điều khiển hoặc đe dọa bởi “tiếng nói”
Có biểu hiện thay đổi hành vi, cảm xúc
→ Hãy đi khám chuyên khoa ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Làm gì khi gặp ảo thính?
Thăm khám tại cơ sở y tế chuyên khoa: Bạn nên kiểm tra thính lực và não bộ nếu hiện tượng kéo dài.
Kiểm tra tai và máy trợ thính: Nếu bạn đang dùng máy trợ thính, hãy đảm bảo thiết bị hoạt động tốt, không bị rít tiếng hoặc méo âm.
Giữ tinh thần thoải mái: Thư giãn, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng giúp hạn chế ảo thính.
Không tự ý dùng thuốc: Việc tự điều trị có thể làm tình trạng nặng hơn.
Trợ Thính An Khang – Đồng hành chăm sóc thính lực của bạn
Tại Trợ Thính An Khang, chúng tôi cung cấp:
Đo thính lực chuyên sâu cho người cao tuổi
Tư vấn ảo thính, lãng tai, các dấu hiệu suy giảm thính lực
Máy trợ thính chính hãng (Widex, Rexton, Oticon…) giúp cải thiện khả năng nghe an toàn
Dịch vụ chăm sóc thiết bị và hỗ trợ người dùng tại nhà
Từ khóa SEO:
hiện tượng ảo thính là gì
nghe âm thanh trong đầu
âm thanh từ trong não
người già nghe tiếng nói
tai nghe tiếng ảo
auditory hallucinations
máy trợ thính và ảo thính